Alles wat je moet weten over: de CPU
Computer-Bestel.nlTijdens het samenstellen van jouw Desktop/Laptop heb je een aantal keuzes te maken, waaronder de selectie van een CPU. De processor is het brein van de computer en bepaald of jouw grafische kaart wat aanmoddert of echt gaat shinen. Maar met iedere generatie vele verschillende uitvoeringen van CPU’s van verschillende merken, is het begrijpelijk dat het lastig is om het overzicht te houden. Daarom leggen we je in deze blog alles uit over de CPU, zodat je aan het einde beter antwoord kan geven op de vraag: “Welke CPU heb ik nodig?”.
De Central Processing Unit, oftewel de CPU, zorgt voor de aansturing van de gehele computer door middel van het razendsnel uitvoeren van basisberekeningen. De CPU vindt je meestal in het midden-bovenin, naast het RAM-geheugen en onder een CPU-koeler. De opdrachten voor de processor worden meestal klaargezet en opgehaald uit het Random Access Memory (RAM-geheugen) door hemzelf, waarna de oplossing teruggeplaatst wordt in het RAM. Vervolgens gaat de instructie indien nodig naar een eindbestemming zoals een grafische kaart of een opslagmedium zoals een harde schijf of SSD.
De snelheid van de processor wordt bepaald door de kloksnelheid, het aantal cores én het aantal threads. Iedere processor heeft tegenwoordig meerdere kernen (cores), waarvan iedere core 1 of 2 rekentaken tegelijk kan uitvoeren, wat we threads noemen. Een kern wordt meestal aan één programma toegewezen, tenzij het betreffende programma gebruik kan maken van meerdere kernen, zoals games en werkprogramma’s (Adobe Creative Suite). De kloksnelheid (clockspeed) van een processor geeft aan hoeveel berekeningen er per seconde door één core uitgevoerd kunnen worden. Een core die op 5 Ghz werkt doet dus meer berekeningen per clockcycle als een core die op 3 Ghz draait.
De CPU is dus verantwoordelijk voor de maximale snelheid die een computer theoretisch gezien kan bereiken. Vooral voor processen die gebruik maken van de meerdere kernen van de CPU is het erg belangrijk om genoeg vermogen tot je beschikking te hebben. Daarnaast investeer je bij een sterkere CPU in een langere “houdbaarheid” van je computer, aangezien de CPU normaliter niet hetgeen is wat een bottleneck (snelheidsverschil tussen onderdelen) veroorzaakt.
Hoe belangrijk is RAM geheugen voor de CPU?
Random Access Memory is het korte-termijn geheugen van de computer. De processor gebruikt deze tijdelijke opslagruimte om de benodigde informatie, opdrachten en oplossingen hierin op te slaan, voordat deze data naar de eindbestemming gaat. De snelheid van RAM is belangrijk voor de goede werking van processoren, aangezien de aanleversnelheid bepaalt hoe snel de processor alle informatie heeft om zijn opdracht uit te voeren. Bij AMD Ryzen processoren is het nog belangrijker, aangezien de snelheid van het RAM direct is gelinkt aan de communicatie tussen de verschillende cores (Infinity Fabric). Gemiddeld is 3000 Mhz een goede prijs/kwaliteit, maar bij AMD Ryzen loont het om voor geheugen te gaan van 3600 Mhz.
Naast de snelheid van het geheugen is het ook erg belangrijk voor hoeveel ruimte je gaat. Wanneer de processor niet genoeg geheugen tot zijn beschikking heeft, zal hij tijdens het berekenen ruimte moeten vrijmaken. Dit kost tijd, waardoor hij niet bezig is met het daadwerkelijk uitvoeren van berekeningen. Hierdoor krijg je bijvoorbeeld in games haperende gameplay of is het scrubben van videomateriaal stotterend in videobewerkingsprogramma’s. Voor gamepc’s raden daarom een hoeveelheid van 16 GB aan en voor CPU-intensieve programma’s 32 GB of meer.
Het verschil tussen AMD en Intel processoren
De strijd tussen AMD en Intel is er één die al jaren plaatsvindt. Hierin is AMD de meeste van deze jaren de underdog geweest. Vanwege deze positie zijn ze jarenlang de “budget” optie geweest, terwijl Intel als koning der processoren bovenaan stond als alleenheerser. De laatste jaren heeft Intel de teugels echter een beetje laten vieren, waardoor AMD een inhaalrace heeft kunnen maken. Met de komst van de AMD Ryzen processoren zijn ze een ware dreiging geworden, aangezien ze vergelijkbare prestaties of meer bieden als Intel, voor een lagere prijs.
Ondanks de opkomst van AMD heeft Intel toch nog een edge ten opzichte van AMD en dat is de Clockspeed. Feitelijk houdt dit voor jou als gebruiker in dat je in programma’s zoals Games en eenvoudige processen, die gebruik maken van 1-4 cores, de meeste prestatie krijgt. Hier betaal je wel een premium voor. AMD daarentegen levert je de meeste power voor multi-core processen & games zoals Civilization VI, Adobe Creative Suite, Blender etc.
Binnen deze merken zijn genoeg verschillen, maar één ding die ze (gelukkig) gelijk doen van elkaar is de classificatie van de verschillende type processoren. De Ryzen 3 is vergelijkbaar met de i3, de Ryzen 5 met de i5, etc. In de tabel hieronder zie je de verschillen van de verschillende classes.
Computer-Bestel.nl |
Processor |
Cores |
Threads |
Kloksnelheid* |
Verbruik in Watt (TDP) |
Basis-Segment |
AMD Ryzen 3 |
4 |
4 |
3.8 / 4.3 Ghz |
65 W |
Intel Core i3 |
4 |
4 |
4.0 / 4.6 Ghz |
90 W |
|
Midden-Segment |
AMD Ryzen 5 |
4 - 6 |
8 - 12 |
3.7 / 4.6 Ghz |
65 - 95 W |
Intel Core i5 |
6 |
6 |
4.1 / 4.8 Ghz |
65 - 95 W |
|
Hoog-Segment |
AMD Ryzen 7 |
8 |
16 |
3.8 / 4.7 Ghz |
65 - 105 W |
Intel Core i7 |
6 - 8 |
6 -8 |
3.8 / 5.1 Ghz |
65 - 105 W |
|
Ultra-Segment |
AMD Ryzen 9 |
12 - 16 |
24 - 32 |
3.4 / 4.9 Ghz |
105 W |
Intel Core i9 |
8 - 10 |
16 - 20 |
3.7 / 5.3 Ghz |
125 W |
*Snelheid van de beste processor in de reeks.
In 2021 kun je je keuze dus versimpelen tot het volgende:
• Wil je jouw computer gebruiken voor Adobe Creative Suit, Blender o.i.d., heb je een budget en/of wil je de meeste waar voor je geld: AMD
• Heb je geen budget en ga je alleen maar gamen: Intel
Nu je wat meer weet over de werking van de CPU en de verschillende types en merken, wil je weten welke CPU je moet kiezen voor jouw samenstelling. De keuze voor een CPU hangt af van een tweetal dingen: je budget en de werkzaamheden die je voor je computer hebt. Omdat de meeste gebruiksdoeleinden van de computer ruwweg in drie categorieën valt te plaatsen, zullen we deze per categorie behandelen.
CPU voor budget-gaming / Office / Internet
Als je op zoek bent naar een build voor simpele games, internetten en Office tegen een lage prijs, dan is een processor met een ingebouwde grafische processor perfect. Doordat je bij deze CPU niet nog een aparte videokaart te halen, scheelt dit enorm in de uiteindelijke kostprijs. Daarnaast kun je met de nieuwere CPU’s zoals de AMD Ryzen 3400G nog prima competitive games spelen zoals League of Legends of Fortnite. Indien je op zoek bent naar een dergelijke CPU, dan kun je deze herkennen op de volgende manieren:
• AMD: de toegevoegde G aan het einde van het typenummer, zoals AMD Ryzen 3200G
• Intel: alle processoren van Intel hebben een ingebouwde GPU, behalve de modellen met een F toegevoegd aan het typenummer, zoals de Intel Core i9 10900KF
Voor een budget gamepc raden we de AMD Ryzen 3400G aan, aangezien deze van de huidige (2021) generatie geïntegreerde graphics CPU’s verreweg het beste presteert. Ga je de computer enkel gebruiken voor internet, Office, etc., kies dan voor de CPU die simpelweg in je budget past.
CPU voor Gaming / GPU-intensieve programma’s
Je wilt de juiste CPU voor jouw dikke gamepc. Aangezien het werk voornamelijk op de schouders van de grafische kaart komt te liggen, is het verstandig om het meeste van je budget hieraan te spenderen. Dit levert je namelijk de meeste FPS (frames per seconde) per euro op. De ideale CPU voor een gamepc levert dus nét genoeg rekenkracht, zodat er geen bottleneck ontstaat en de GPU op volle toeren z’n werk kan doen. Daarnaast is het voor de toekomstbestendigheid van je samenstelling verstandig om voor een 6-cores processor te kiezen. Op dit moment ondersteunen de meeste games nog een gebruik t/m 4-cores, maar dit zal hoogstwaarschijnlijk verschuiven naar 6 of meer cores in de nabije toekomst.
Je kiest dus eerst de beste grafische kaart die binnen je budget valt en kiest dan de CPU die hierbij past. Om je op weg te helpen hebben we een aantal ideale combo’s met de nieuwe 3000-series kaarten van Nvidia hieronder gezet.
Grafische kaart |
Processor |
Nvidia RTX 3070 |
AMD Ryzen 5 3600 |
Intel Core i5 10400 |
|
Nvidia RTX 3080 |
AMD Ryzen 7 3700X |
Intel Core i7 10700K |
|
Nvidia RTX 3090 |
AMD Ryzen 7 3700X |
Intel Core i7 10900 |
Kom je er toch nog niet helemaal uit? Vraag om advies van onze productadviseurs door linksonder op de tekstbubbel te drukken. Wij helpen je graag verder bij het samenstellen van je AMD / Intel GamePC!
Wanneer je je computer gebruikt voor creatieve, veeleisende programma’s zoals Blender, Adobe Première of Ableton, dan is het hebben van een krachtige CPU essentieel. Vooral bij videobewerking is een goede CPU erg belangrijk, want deze zorgt voor een vlotte rendering en scubben van het videomateriaal. Omdat de meeste van deze programma’s erg goed om kunnen gaan met veel cores, loont het om te investeren in een processor die er veel heeft. Een AMD levert in deze situatie daarom de meeste kracht per euro en is dus de favoriete keuze in dit segment. Ten opzichte van Intel processoren in vergelijkbare prijscategorieën levert dit in 2021 tot wel 24% meer performance op!
Bij professionele toepassingen kies je dus eigenlijk de onderdelen precies tegenovergesteld van de Gamepc. Het budget bij deze samenstellingen kan het beste verdeeld worden in de volgorde: CPU > RAM > GPU. Zo zorg je ervoor dat je altijd de meeste waarde krijgt voor je geld bij het samenstellen van een werkpc!
Welke CPU-Cooler past bij mijn processor?
Bij het kiezen van een CPU, hoort eigenlijk ook het kiezen van een CPU-koeler. Het kiezen van een adequate koeler is belangrijk, aangezien de processor niet op maximaal vermogen kan presteren als deze te warm wordt. De gemiddelde CPU kan technisch gezien blijven werken tot ongeveer 105 graden, maar begin al te “throttlen” rond de 92 graden. Throttlen is het tegenhouden van de kracht van de processor, om hem zo af te koelen. Daarnaast heeft vrijwel iedere CPU tegenwoordig een boost-functie, wat eigenlijk een zelfregulerende overclock is vanuit de fabriek. De hoogte van deze boost is sterk afhankelijk van hoe koel de processor is én blijft tijdens het werken. Een temperatuur van 75 º Celsius of lager is een mooie richtlijn. Afhankelijk van hoe warm de processor wordt van nature, door een boost-functie of een handmatige overclock, loont het dus om te investeren in een goede koeler!
Bij Computer-bestel.nl bieden we een groot assortiment van Cooler-Master koelproducten aan. We bieden deze producten aan omdat ze veel waarde voor hun geld bieden. CPU-koeling komt er eigenlijk in 2 vormen:
• Luchtkoelers: Dit zijn ijzeren constructies die de warmte verdelen en afvoeren met ventilatoren, zoals de Cooler Master MasterAir MA410M;
• Waterkoelers: Dit zijn gesloten systemen gevuld met koelvloeistof, ook wel AIO’s (All-in-one) genoemd, die de warmte verplaatsen naar een radiator waar het door ventilatoren afgevoerd wordt.
Voor de meeste processoren zijn luchtkoelers voldoende. Heb je een zware processor van 8-cores of meer, dan is het verstandig om te kijken naar een waterkoeler. Ook als je graag een stille build wilt, zijn waterkoelers erg fijn, aangezien ze vaak stiller zijn dan luchtkoelers. Om je te helpen kiezen hebben we een selectie gemaakt van populaire CPU’s gepaard met bijpassende koeling.
Processor |
CPU-koeling |
AMD Ryzen 5 3600 |
Cooler Master Hyper H412R |
Intel Core i5 10400 |
|
AMD Ryzen 7 5700X |
Cooler Master MasterAir MA410M |
Intel Core i7 10700K |
|
AMD Ryzen 7 3900X |
Cooler Master MasterLiquid ML240L |
Intel Core i7 10900K |
Wil je nog meer informatie over CPU-koelers? Lees hier onze uitgebreidde blog over CPU-koelers.
TOT SLOT
We hopen dat deze blog je op weg heeft geholpen naar het vinden van de ideale CPU. Ben je een computer aan het samenstellen en heb je nog wat meer hulp nodig? Bekijk dan ook onze algemene samenstelling blog: "Hoe stel je de juiste GamePC samen?" of vraag om advies van onze product-experts door een vraag te stellen via het chaticoontje linksonder.
Onze klantenservice helpt je graag bij het samenstellen van jouw ultieme build. Met meer dan 5 jaar ervaring, 4 jaar garantie én de laagste prijs van de Benelux, weet je zeker dat je op de juiste plek bent voor een Game PC.
Computer-Bestel, Quit Waiting, Start Playing!