Wat is een CPU en welke CPU heb ik nodig?

Wat is een CPU

Een CPU (ook wel een Central Processing Unit of Processor genoemd) is een essentieel onderdeel van een computer en is verantwoordelijk voor het uitvoeren van berekeningen en het aansturen van verschillende processen. Traditioneel wordt de CPU beschouwd als 'het hart van de computer', aangezien de prestaties ervan een directe invloed hebben op de algehele snelheid van het systeem. Dit komt omdat de CPU direct met het moederbord en alle andere componenten in verbinding staat. Echter, met de opkomst van grafisch intensieve taken, zoals gaming en videobewerking, werd naast de CPU ook de rol van de GPU (Graphics Processing Unit) van groot belang. Moderne computers maken gebruik van zowel de CPU als de GPU om taken efficiënt uit te voeren.

Processors en Cores

De snelheid van een processor wordt beïnvloed door verschillende factoren:

• Het aantal cores
• De kloksnelheid
• Het cache geheugen

Moderne processors variëren van 4 tot in het uiterste geval zelfs 64 cores. Meer cores stellen een processor in staat om meerdere taken tegelijkertijd uit te voeren, maar het hebben van meer cores betekent niet altijd dat de processor beter presteert dan een met minder cores. AMD-processors maken vaak gebruik van Simultaneous Multi-Threading (SMT), waardoor één core meerdere threads kan uitvoeren, terwijl Intel-processors gebruikmaken van Hyper-Threading voor een vergelijkbaar effect. Hoewel deze technologieën de prestaties kunnen verbeteren, is de impact afhankelijk van de specifieke workload en andere factoren.

Kloksnelheid

Een andere belangrijke factor is de kloksnelheid van de processor, die aangeeft hoeveel taken de processor kan uitvoeren in één seconde. Bijvoorbeeld, een processor met een kloksnelheid van 3 GHz kan tot 3 miljard taken per seconde uitvoeren. Het is echter belangrijk op te merken dat de prestaties van een processor niet alleen afhangen van de kloksnelheid, maar ook van andere factoren, zoals de architectuur van de processor.

Cachegeheugen

Het cachegeheugen van de processor is ook van groot belang. Hier worden taken tijdelijk opgeslagen, waardoor de processor niet telkens op het langzamere RAM-geheugen van de computer hoeft te wachten. Hoe meer cachegeheugen de processor heeft, hoe meer gegevens hij per taak kan opslaan, wat de algehele prestaties ten goede komt en tijd bespaart. Het cachegeheugen bestaat uit verschillende niveaus (L1, L2, L3), elk met verschillende snelheden en capaciteiten, wat ook de prestaties van de processor kan beïnvloeden.

Hoe kies je een CPU

Als het gaat om het kiezen van een CPU, zijn er verschillende factoren om rekening mee te houden. Het belangrijkste is om te bepalen wat je precies met de computer gaat doen. Ben je van plan om intensieve taken zoals gaming of het berekenen van complexe modellen zoals b.v. AI Learning of 3D rendering uit te voeren, of heb je de computer voornamelijk nodig voor basis internet- en kantoortoepassingen zoals Office 365, Word, Excel, Outlook etc..?

Op dit moment zijn AMD en Intel de twee belangrijkste fabrikanten van processors voor de desktopmarkt. Beide leveren processors voor diverse doeleinden, maar het is belangrijk op te merken dat een processor van AMD niet in een moederbord van Intel past en vice versa.

Een ander aspect om te overwegen is of je CPU video-uitvoer moet kunnen leveren. Hoewel veel moderne processors een ingebouwde videochip hebben, geldt dit niet voor alle modellen. Bijvoorbeeld, de nieuwste AMD-processors (AM5) hebben allemaal een ingebouwde videochip, behalve de F-serie. Aan de andere kant hebben sommige Intel-processors uit de 14000 serie met een F- of KF-aanduiding geen ingebouwde videochip.

Het is dus belangrijk om al deze factoren in overweging te nemen bij het kiezen van de juiste CPU voor jouw behoeften.

De processoren van tegenwoordig

De processoren van tegenwoordig zijn handig gelabeld, met series zoals de 3, 5, 7 en 9 serie processoren voor zowel AMD als Intel. Over het algemeen zijn de processoren uit de Ryzen 3 en Core i3 serie het meest geschikt voor basisdoeleinden zoals internetten en kantoortoepassingen zoals Office, Word, Excel, Outlook, terwijl de Ryzen 9 en Core i9 serie het meest geschikt zijn voor zware taken zoals gaming, multitasking of complexe berekeningen met de processor, zoals rendering van video, 3D, VR of AI learning.

Bij het kiezen van de juiste processor is het ook van belang dat deze in verhouding staat tot de videokaart van de computer. Als de processor slechtere prestaties levert dan de videokaart aankan, kunnen er vervelende haperingen optreden tijdens het spelen van games. Dit kan vooral merkbaar zijn bij lagere resoluties dan bij hogere resoluties. Als de processor daarentegen betere prestaties levert dan de videokaart, wordt de videokaart maximaal benut door de processor en zullen er geen vervelende haperingen optreden tijdens het gamen of renderen.